پیشرفت تکنولوژی سبب شده است که بسیاری از امور با تحول رو به رو شده و دستگاه های جدیدی تولید شوند. تکنولوژی به صورت مستقیم روی صنعت برق تاثیر گذاشته و امروزه شاهد تجهیزات الکتریکی بسیار پیشرفته ای هستیم. وجود این تجهیزات الکتریکی پیشرفته بسیاری از امور را برای ما آسان تر کرده و کاربرد های بسیاری در زندگی دارند. از جمله این تجهیزات پیشرفته میتوان به کنتاکتور اشنایدر و کلید های دستی اشاره کرد. کنتاکتور با کلید های دستی تفاوت‌هایی دارند که سبب تمایز آن‌ها از یکدیگر شده است. در ادامه به بررسی تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی پرداخته و مزایا و معایب هر یک از آن ها را بیان خواهیم کرد.
کنتاکتور چیست و چه کاربرد هایی دارد؟
کنتاکتور چیست و چه کاربردی دارد؟ اگر در حوزه صنعت برق فعالیت می کنید، ممکن است برای شما سوال پیش آید که کنتاکتور چیست و چه کاربردی دارد؟ کنتاکتور ها یکی از مهم ترین تجهیزات کاربردی در صنعت برق محسوب شده که با جریان و ولتاژ های مختلفی تولید و روانه بازار می شود. این دستگاه مانند یک سوئیچ کلید زن در مدار عمل کرده و برای روشن و خاموش کردن مدار در توان های بالا از آن استفاده می شود.
کنتاکتور قادر است با استفاده از یک جریان کم در ورودی جریان بیش تری را در خروجی قطع و وصل کند. در واقع این دستگاه کمک می کند به جای اینکه این کار توسط دست انجام شود، یک جریان کم به دستگاه وارد شده و دستگاه را تحریک کند. با انجام این کار کلید در حالت روشن قرار گرفته و در صورت قطع جریان ورودی دستگاه قطع خواهد شد. کنتاکتور ها در اشکال و ظرفیت های مختلفی وجود دارند که بازه جریانی آن ها از چند آمپر تا چند هزار آمپر است.
اجزای داخلی کنتاکتور
آشنایی با اجزای داخل کنتاکتور سبب می شود که شما بتوانید با کارکرد این دستگاه آشنا شده و به تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی پی ببرید. این دستگاه از پنج قسمت اصلی شامل قسمت هایی مانند تیغه اصلی، بویین، محفظه عایقی، تیغه کمکی و رله حرارتی تشکیل شده است. در ادامه به بررسی هر یک از این اجزا می پردازیم تا با کارکرد هر یک از آن ها آشنا شده و به تفاوت کنتاکتور با کلیدهای دستی پی ببرید. توصیه می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله ی مشخصات فنی و اجزای کنتاکتور اشنایدر را نیز بخوانید.
تیغه اصلی
تیغه های کنتاکتور به طور کلی به دو دسته تیغه های قدرت و تیغه های فرمان تقسیم می شوند. تیغه های قدرت وظیفه دارند که جریان الکتریکی را پس از هر بار تحریک شدن بویین هدایت کنند. تیغه های فرمان نیز برای استفاده در مدار فرمان به کار گرفته می شوند. تیغه های فرمان به صورت نرمالی باز و نرمالی بسته روی بدنه دستگاه نصب می شوند. این تیغه ها پس از تحریک شدن بویین تغییر وزن داده و به صورت عکس باز می گردند.
بویین
به هسته مغناطیسی سیم پیچ شده بویین گفته می شود. بویین وظیفه دارد نیرو لازم برای اتصال فیزیکی کنتاکت های هادی الکتریسیته را برای دستگاه فراهم کند.
محفظه
محفظه نقش مهمی در ایزوله کردن بخش های هادی و خطرناک دستگاه برای افرادی که به صورت مستقیم با کنتاکتور سروکار دارند، ایفا می کند. جنس این قسمت از مواد عایق الکتریسیته و پلاستیک های سفت شونده و مقاوم در برابر حرارت است.
تیغه کمکی
تیغه های کمکی به تیغه های فرمان نرمالی باز و نرمالی بسته گفته می شود که در بالا بدنه دستگاه یا در کنار بدنه نصب می شوند. این تیغه ها با تحریک شدن بویین دستگاه تغییر وضعیت می دهند.
رله حرارتی
رله حرارتی برای حفاظت از بار هایی که به کنتاکتور بسته می شود، مورد استفاده قرار می گیرد. این رله ها روی بدنه دستگاه تعبیه شده و درصورتیکه بار بسته شده به دستگاه بیش از حد مجاز باشد، رله حرارتی عمل می کند. این رله وظیفه دارد که از صدمه زدن به بار الکتریکی جلوگیری کند.
مزایا و معایب استفاده از کنتاکتور
از جمله تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی میتوان به مهمترین مزایا و معایب کنتاکتور نسبت به کلید های دستی اشاره کرد. مهم نرین مزایا کنتاکتور نسبت به کلید های دستی امکان قطع و وصل آن از مکان های مختلف و از راه دور است. ازآنجاییکه سایش مکانیکی این دستگاه نسبت به کلید های دستی کم تر است، کنتاکتور ها استهلاک مکانیکی کم تری نسبت به کلید های دستی دارند. این موضوع سبب می شود که کنتاکتور ها طول عمر بیش تری نسبت به کلید های دستی داشته باشند. از دیگر مزایای کنتاکتور که سبب تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی شده است، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش سطح ایمنی در مکان هایی مانند کارخانه ها
- نصب بسیار آسان کنتاکتور ها
- سرعت بالا این دستگاه در قطع و وصل کردن جریان
- عدم نیاز به خنک کننده و عدم تولید گرما بسیار درحین کار
- امکان فعالیت در شرایط سخت مانند دما بالا و پایین
- کاربرد بسیار در انواع جریان های برق اعم از AC و DC
- ایجاد مدار فرمان در مراحل مختلف
معایب کنتاکتور نیز از دیگر تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی محسوب می شود. این دستگاه با وجود مزایا فراوان، معایبی نیز دارد که سبب تمایز آن با دیگر دستگاه ها نظیر کلید های دستی شده است. معایب استفاده از این دستگاه پر کاربرد برق صنعتی به شرح زیر است:
- در صورت عدم وجود میدان مغناطیسی سیم پیچ ممکن است بسوزد.
- برای متصل کردن کلید باید ولتاژ متصل باشد.
- افزایش عمر مفید تجهیزات به وسیله کنتاکتور سبب زنگ زدگی و خوردگی قطعات فلزی می شود.
- تیغه های اتصال این دستگاه ممکن است دچار آسیب دیدگی شوند.
- پس از تهیه این دستگاه نمیتوان AC یا DC بودن آن را تغییر داد.
- این دستگاه تحت تاثیر نویز و نوسان برق قرار دارد.
مزایا و معایب استفاده از کلید های دستی
این دستگاه الکتریکی علاوه بر مزایا بسیار، ممکن است با معایبی نیز همراه باشد که توجه به آن ها بسیار اهمیت داد. از جمله مهمترین معایب کلید های دستی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کوتاه بودن طول عمر دستگاه نسبت به کنتاکتور ها
- سرعت پایین
- ساییدگی مکانیکی
تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی
آشنایی با تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی پیش از خرید اهمیت بسیاری دارد. در واقع توجه به تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی سبب می شود که بتوانید محصولی متناسب با نیاز خود خریداری کنید. از مهم ترین تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی میتوان به عدم سایش مکانیکی آن ها اشاره کرد. کنتاکتور ها هنگام اتصال و قطع سایشی ندارند. طول عمر آن ها نسبت به کلیدهای دستی بیش تر است.
محافظت از کنتاکتور راحت تر انجام می‌گیرد. اگر قصد کنترل از راه دور را دارید، استفاده از کنتاکتور مقرون به صرفه تر از کلید های دستی است. همچنین اگر یک مدار را به صورت مناسب طراحی کنید، می توانید سرعت باز و بسته شدن کنتاکتور ها را افزایش دهید.
سخن پایانی
کنتاکتور و کلید های دستی یکی از پرکاربرد ترین تجهیزات الکتریکی بوده که کاربرد بسیاری دارند. توجه به تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی سبب می شود که شما بتوانید محصولی متناسب با نیاز و بودجه خود انتخاب کنید. هر یک از این دو محصول مزایا و معایبی داشته که توجه به این مزایا و معایب پیش از خرید بسیار اهمیت دارد. اگر قصد خرید کنتاکتور و کلید های دستی با کیفیت و مقرون به صرفه را دارید، می توانید به مجموعه تهران اشنایدر مراجعه کرده و با توجه به تفاوت کنتاکتور با کلید های دستی محصولی متناسب با نیاز خود خریداری کنید.